Działalność nierejestrowa (nazywana też „nieewidencjonowaną”) funkcjonuje w Polsce od kwietnia 2018 roku. Dzięki niej początkujący przedsiębiorca prowadzący drobną działalność zarobkową oszczędzi sobie wielu formalności na etapie weryfikacji i rozwoju swojego pomysłu na biznes.
Formalności
Działalność nierejestrowa nie stanowi formy działalności gospodarczej, jest jedynie drobną działalnością zarobkową. Dlatego przy jej prowadzeniu nie ma potrzeby dokonywania formalności typowych dla rejestracji firmy, takich jak zgłoszenie do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG).
Dla kogo?
Tego typu działalność jest dobrym rozwiązaniem dla osób rozpoczynających biznes na małą skalę, które jeszcze nie osiągają przychodu / nie mają zbudowanej bazy klientów / chcą sprawdzić, czy pomysł będzie generował zyski.
Może być prowadzona wyłącznie przez osoby fizyczne (nie można jej prowadzić w ramach spółki cywilnej, ani tym bardziej innej spółki). Jest kilka dodatkowych warunków, które należy spełnić:
- Osoba chcąca rozpocząć i prowadzić działalność nierejestrową nie powinna prowadzić działalności gospodarczej w okresie poprzedzających 60 miesięcy. Okres wyłączenia dotyczy nie tylko tego samego rodzaju działalności, ale jakiejkolwiek działalności gospodarczej.
- Przychody z działalności nierejestrowej nie mogą przekroczyć w żadnym miesiącu jej prowadzenia 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia. Kwota minimalnego wynagrodzenia za pracę na dany rok publikowana jest na stronie internetowej Kancelarii Prezesa Rady Ministrów (www.gov.pl). Jeśli planujesz stopniowe rozkręcanie firmy, możesz korzystać z tej formy aż do miesiąca, w którym mieścisz się w powołanej wyżej kwocie przychodu. Jeśli w danym miesiącu Twój przychód przekroczył połowę minimalnego wynagrodzenia, działalność automatycznie staje się działalnością gospodarczą, począwszy od dnia, w którym nastąpiło przekroczenie. Następnie masz 7 dni na dochowanie formalności związanych z rozpoczęciem działalności gospodarczej. O szczegółach w artykule dotyczącym jednoosobowej działalności.
W wypadku działalności wymagającej dodatkowych koncesji czy pozwoleń (np. sprzedaży alkoholu) nie jest możliwe skorzystanie z działalności nieewidencjonowanej.
Działalność nierejestrowa a ZUS
Działalność nierejestrowa nie jest działalnością gospodarczą, osoba ją prowadząca nie ma więc obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie społeczne z tego tytułu. Takie informacje podaje oficjalny rządowy serwis informacyjno-usługowy dla przedsiębiorcy (https://biznes.gov.pl). W praktyce jednak są przypadki, gdy ZUS uznał, że osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej poprzez świadczenie usług na rzecz innych podmiotów de facto wykonywała umowę zlecenie. Niestety, po stronie zleceniodawcy rodzi to obowiązek opłacania składek ZUS za osobę prowadzącą działalność.
Aby przesądzić, czy obejmą Cię składki na ubezpieczenia społeczne, musisz się przyjrzeć, jaki charakter ma wykonywana przez Ciebie działalność. Jeśli jest to np. sprzedaż własnego rękodzieła przez Internet, występuje relacja przedsiębiorca – klienci. W tej sytuacji, jeśli mieścisz się w widełkach przychodowych, z dużym prawdopodobieństwem możesz prowadzić działalność nierejestrową. Inaczej ZUS zinterpretuje Twoją sytuację, jeśli świadczysz stałe usługi typu zlecenie na rzecz jednej firmy (jednego kontrahenta).
Podatki
Opodatkowanie działalności nierejestrowej odbywa się wyłącznie na zasadach ogólnych, to znaczy według skali podatkowej.
Na rok 2020, oznacza to zapłatę podatku dochodowego:
- do kwoty 85 528 zł – 17% podatku minus kwota wolna od niego
- od nadwyżki powyżej 85 528 zł – 32% podatku minus kwota wolna.
Warto pamiętać, że podatek do zapłaty można obniżyć o przysługujące ulgi czy odliczenia. Dodatkowo odliczeniu od podstawy opodatkowania podlegają składki ubezpieczeniowe, zaś od kwoty podatku składki zdrowotne – oczywiście, o ile były one płacone.
Deklaracją podatkową obowiązującą osoby fizyczne prowadzące działalność nierejestrową jest zeznanie roczne PIT-36.
Nadal zastanawiasz się, czy ta forma działalności jest dla Ciebie? Kliknij różowy przycisk poniżej i pobierz dodatkowe bezpłatne materiały: e-book „Od czego zacząć w biznesie?” i ankietę, na podstawie której uzyskasz indywidualne wskazówki. Aktualności i materiały dostępne są dla subskrybentów w ramach newslettera.
Podstawy prawne
- Ustawa z 26.01.2018 Prawo przedsiębiorców
- Rozporządzenie Rady Ministrów z 11.09.2018 w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2019 r.
- Ustawa z 26.07.1991 o podatku dochodowym od osób fizycznych